پیامدهای مثبت و منفی غدیر
فَلْيُبَلِّغِ الْحَاضِرُ الْغَائِبَ وَ الْوَالِدُ الْوَلَدَ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ
رسول گرامی اسلام: پیام غدیر را حاضران به غایبان و پدران به فرزندان، تا روز قیامت برسانند.
مقدمه:
وقایع و اتفاقات بسیاری در تاریخ رخ داده است. بزرگی و شرف و برتری هر واقعۀ تاریخی در گرو فایده و نتیجۀ آن می باشد.
در میان وقایع و موضوعات تاریخی، غدیر سرآمد همۀ حوادث است. زیرا سرنوشت دین خدا و سعادت و شقاوت انسان ها به آن وابسته است. بنابراین، غدیر حساس ترین فراز جهان اسلام و عظیم ترین رویداد تاریخ بشر محسوب می شود.
غدیر و نقش و جایگاه غدیر، اهمیت و محتوای خطابه آن و تأکید رسول صادق الهی بر اعلان و ابلاغ آن به آیندگان بر هیچکس پوشیده نیست.
اگر مردم بر غدیر پا می فشردند و به ولایت امامان ثابت قدم می ماندند، زندگی آنان در زمین برای همیشه سامان می گرفت و در امنیت و آسایش به سر می بردند. همۀ بدبختی های بشر هم در اثر پشت کردن آنان به غدیر بوجود آمد. قرآن می فرماید:
.
وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ وَ لكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما كانُوا يَكْسِبُونَ. اعراف / ۹۶
اگر اهل آبادیها ايمان و تقوى داشتند، البته بركات آسمان و زمين را بر آنها مي گشوديم، ولى آيات الهى را تكذيب نمودند؛ پس به واسطه اعمالشان آنان را گرفتار نموديم.
بر اساس روایات صحیح، منظور این آیه این است که: اگر مردم به ولایت امامان (ع) ایمان می آوردند و بی تقوایی نشان نمی دادند، خداوند برکان زمین و آسمانی را بر آنان نازل می کرد. ولیکن، آنان غدیر و ولایت علی (ع) را تکذیب کردند و به فراموشی سپردند و به واسطۀ این عمل ناپسندشان گرفتار شدند.
.
امام مجتبی (ع) در خطابی به معاویه میفرماید:
فَأُقْسِمُ بِاللَّهِ لَوْ أَنَّ النَّاسَ بَايَعُونِي وَ أَطَاعُونِي وَ نَصَرُونِي لَأَعْطَتْهُمُ السَّمَاءُ قَطْرَهَا وَ الْأَرْضُ بَرَكَتَهَا.
بحارالأنوار، ج ۴۴، ص ۲۲
به خدا سوگند كه اگر مردم با من بیعت میکردند و از من فرمان میبردند و مرا یاری میدادند، آسمان بارانش را و زمین برکتش را به آنان ارزانی میداشت.
.
… أَمَا وَ الَّذِي فَلَقَ الْحَبَّةَ وَ بَرَأَ النَّسَمَةَ لَوِ اقْتَبَسْتُمُ الْعِلْمَ مِنْ مَعْدِنِهِ وَ شَرِبْتُمُ الْمَاءَ بِعُذُوبَتِهِ وَ ادَّخَرْتُمُ الْخَيْرَ مِنْ مَوْضِعِهِ وَ أَخَذْتُمُ الطَّرِيقَ مِنْ وَاضِحِهِ وَ سَلَكْتُمْ مِنَ الْحَقِّ نَهْجَهُ لَنَهَجَتْ بِكُمُ السُّبُلُ وَ بَدَتْ لَكُمُ الْأَعْلَامُ وَ أَضَاءَ لَكُمُ الْإِسْلَامُ فَأَكَلْتُمْ رَغَداً وَ مَا عَالَ فِيكُمْ عَائِلٌ وَ لَا ظُلِمَ مِنْكُمْ مُسْلِمٌ …
(خُطْبَةُ الطَّالُوتِيَّةِ، الكافي، ج۸، ص: ۳۳).
به خدایی که دانه را شکافت و حیات بخشید، اگر علم را از معدن آن می گرفتید و آب را از سرچشمه می نوشیدید و نیکی را در جایش می نهادید و راه واضح را می رفتید و حق را از راهش می پیمودید، به طور قطع، راه ها برایتان هموار و نشانه ها بر شما آشکار و اسلام برایتان تابان می گردید. پس از پاکی های گسترده می خوردید و هیچکس به شما زور نمی گفت و به هیچ یک از شما ستم نمی شد.
.
پیامدهای غدیر، که با پشت کردن بدان ظاهر گشت و در اثر بی توجهی به آن روی داد، در دو حوزه قابل تفسیر است.
الف) در حوزه مثبت.
در این حوزه، پیامدهای پیش برنده و مثبت ماجرای غدیر مورد بررسی قرار میگیرد. این پیامدها را خیلی چکیده در محورهای زیر میتوان مورد تحلیل قرار داد.
۱- اکمال دین.
به نصب و تعیین امامت دین کامل گشت و اگر غدیر نبود، یک پایه از دو پایه دین ناقص میماند.
۲- اتمام نعمت.
بی شک امام بزرگترین نعمت الهی بر بندگان است. که این نعمت ها در غدیر، با نصب علی علیه السلام تمام شد و راه عذر بر همگان بسته شد.
۳- اتمام حجت.
بشر برای هدایت به راهنما نیازمند است. در همه زمان ها خلیفه بوده و اگر غدیر نبود، اتمام حجت الهی بر بندگان انجام نگرفته بود و بندگان جای اعتراض داشتند.
۴- تحقق هدف خلقت (عبادت).
انسان باید از راهی خدا را عبادت کند که خدا می خواهد، علی علیه السلام راه عبادت است و بی ولایت هیچ عملی قبول درگاه خدا نیست.
۵- تأمین حجت الهی در زمین.
اگر حجت بر روی زمین نباشد، اهلش را فرو می برد. در غدیر دوازده حجت پاک الهی تعیین شدند. اولهم علی و آخرهم المهدی.
۶- حفظ میراث و آثار انبیا.
غدیر موجب شد که این میراث باقی بماند و به دست نا اهلان نیفتد، تا سرانجام به دست آخرین میراث دار پاکان برسد و میراث دار آخرین، فرجام گیتی را به خوشی ورق زند.
۷- معرفی الگوی کامل برای زندگی.
بشر برای تکامل و ترقی به الگو نیازمند است، بی الگو، توان رفتن راه کمال در او نیست. در غدیر این الگوی بی نظیر، از طرف خدا برای بشر تعیین گردید.
.
ب) در حوزه منفی.
پیامدهای منفی غدیر همان عواقب سوئی است که با کنار زدن صاحب اصلی آن، بر بشر تحمیل شد و زندگی و تاریخ بشر را تحت تأثیر آثار سوء خود قرار داد.
۱- اتلاف انرژی های بشر.
کنار گذاشتن غدیر موجب اتلاف نیروها و هدر رفتن انرژی های مثبت مسلمین گردید. که بعد از آن، آلام و خسارات فراوانی در تاریخ به جای گذاشت.
۲- اجرا نشدن تعالیم دین خدا.
دستورات وحیانی پیامبر بعد از او به طور کامل عملی نشد.
۳- رنجش قلب رسول خدا.
با مخالفت غدیر قلب پیامبر رنجور شد، نگران از دنیا رخت بر بست و به پاداش زحماتش پاسخ داده نشد و به او بی احترامی روا داشته شد.
۴- مظلومیت و شهادت.
موجب خانه نشینی و در نهایت شهادت امامام معصوم و دلسوز بشر شد و مصیبت بزرگ رنج و شکنج قرن های متمادی، برای شیعیان و نیکان به بار آورد.
۵- محرومیت از امامان و غیبت حضرت مهدی.
سر انجام این بی توجهی به غدیر، موجب غیبت بزرگ و محرومیت سنگین، از وجود خورشید امامت گشت و موجب غیبتی جانکاه شد.
۶- محرومیت از نعمت های مادی و معنوی.
بشر از کمال باز ماند و کاروان انسانها به سعادت واقعی نرسید. اگر به غدیر بی توجهی نمی شد، هستی به کمال می رسید و زمین و آسمان برکات خو را بر بشر فرود میآورد. این مشکل در هر دو بعد مادی و معنوی ظاهر گشت.
۹- گراهی و ضلالت بشر.
منشأ همه ضلالت ها و خسارت های بعدی برای بشر شد، که این گمراهی ها هنوز هم ادامه دارد.
۱۰- خانه نشینی معالم دانش.
از جنبه های علمی و تعالی اندیشه، ضربه های مهلکی بر انسان وارد شد و با خانه نشینی امامان، معالم دین کنار زده شد و با مهجوریت مدارس آیات الهی، جهالت بر بشر مستولی گشت و مردمان به جای آب گوارا به آب های آلوده متوسل شدند. د ر نتیجه امام بئر معطله و طرید و شرید گردید.
۱۱-شکل گیری جنایات تاریخ.
در تاریخ، جور و جنایات بسیاری واقع شد و ستمکاران بر گُردۀ محرومان و مظلومان سوار شدند و نیز هر ظلم و آدم کشی و چپاول و غارتی بوجود آمد.
۱۲- تعویق آرمان پیامبران الهی.
اهداف مقدس انبیا که با ظهور دین اسلام، باید به نتیجه می رسید و نهال دین انبیا میوه می داد، محقق نشد و تا عصر ظهور به تأخیر افتاد.
۱۳-خسارت بشر درعقب ماندگی از تمدن.
کاروان علم و تمدن، در اثر جهالت و بی کفایتی جمعی جاه طلب و طاغوتی به عقب رانده شد و در اثر خودخواهی ها، ویرانی ها و خسارت های سنگین، بر بشر تحمیل گشت.
.