این روزها دین و اعتقادات خیلی مظلوم واقع شده و مورد بیمهری شدید است!
حاکمان زر و زور و تزویر، آن را در جهت مقاصد خود بهکار میبرند،
استکبار و غربیها، از آن در راستای سلطه طلبی و استحمار جوامع اسلامی بهره میگیرند،
بیدین ها، به انواع دیگر بر آن میتازند،
روشنفکر مآبان، دین را تفسیر به رأی میکنند،
دینداران، به آن عمل نمیکنند،
حامیان دین، از آن بد دفاع میکنند،
و …
جدیداً هم، که بلای کرونا دنیا را گرفتار کرده است، در دنیای مدرنیته جاهلانی پیدا شده اند که با سخنان به ظاهر زیبا و فریبنده تأثیر دعا و عبادات را در رفع آفات و گرفتاریها به تمسخر میگیرند!
این بیچارگان! ساز و آواز و آهنگهای مبتذل را در آرامش روان مؤثر میدانند و حتّی «موسیقی درمانی» را برای علاج امراض و بیماریهای جسمی مفید میدانند، امّا اثر زیارت عاشورا و دعا و توسّل و نماز جعفر طیّار و امثال آن را مورد انکار و استهزاء قرار میدهند!
جالب این است که این دسته، کارشان را هم علمی و عقلی میدانند!
این کم بیخردی است؟!
امان از کجاندیشی و سوء اندیشه!!
رسول گرامی اسلام صلّی الله علیه و آله فرمودند:
مَا أَخَافُ عَلَى أُمَّتِي الْفَقْرَ وَ لَكِنْ أَخَافُ عَلَيْهِمْ سُوءَ التَّدْبِير[۱]
برای امتم از فقر و ناداری نمی ترسم، بلکه برای آن ها از کج اندیشی بیمناکم.
ندارم خوف بهر امت خویش اگر چه بینوا باشند و درویش
ولیکن آنچه میترسم بر ایشان بود تدبیر سوء و سوء اندیش[۲]
.
شواهد فراوانی از آیات قرآن وجود دارد، که توسل و واسطه خواهی در امور مادی و غیر مادّی را نه تنها صحیح می داند، بلکه نسبت به آن تشویق می کند و از کسانی که در این باره استکبار می ورزند، نکوهش می کند.
نظیر آیه ۶۴ سورۀ نساء، که واسطه خواهی و شفاعت جویی به درگاه خداوند را مورد تأیید قرار می دهد و واسطه قرار دادن پیامبر در استغفار بندگان مورد تشویق قرار داده شده است. نیز، در آیۀ ۵ سورۀ منافقون، استکبار ورزیدن منافقان و نرفتن آن ها به سراغ پیامبرشان، مورد نکوهش قرار گرفته است.
به ذکر دو نمونه از این گونه آیات بسنده می کنیم:
۱ـ در آیۀ ۹۷ و ۹۸ سورۀ یوسف، وقتی برادران یوسف به نزد یعقوب می آیند و از او می خواهند که برایشان طلب استغفار و بخشایش کند، حضرت یعقوب نیز، این تقاضا را رد نمی کند و می گوید: به زودی برای شما استغفار خواهم کرد.
قالُوا يا أَبانَا اسْتَغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا إِنَّا كُنَّا خاطِئينَ * قالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّي إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيمُ.
گفتند: «اى پدر، براى گناهان ما آمرزش بخواه كه ما خطاكار بوديم.» گفت: «به زودى از پروردگارم براى شما آمرزش مىخواهم، كه او همانا آمرزنده مهربان است.»
می بینیم، اگر نفس توسل و تقرب به غیر خدا شرک است، چرا یعقوب، که از پیامبران خدا است، به آن ها نگفت: این خواست شما شرک است و باید مستقیماً به خدا مراجعه کنید؟! بلکه، به آن ها گفت: سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبِّي (به زودی از خدا، برایتان طلب مغفرت می کنم).
۲ـ همچنین، در آیه ۳۵ سورۀ مائده، بگونه ای کاملاً عیان و شفاف و بدون نام بردن از مصداق خاصی، به اهل ایمان دستور داده شده که با «وسیله» به درگاه خدا بروید.
يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَيْهِ الْوَسيلَةَ وَ جاهِدُوا في سَبيلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ.
«اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از خدا پروا كنيد و به او توسل و تقرب جوييد و در راهش جهاد كنيد، باشد كه رستگار شويد».
در این آیه، لفظ «الوسیله» تمامی وسایل مشروع را که مورد نهی قرار نگرفته، شامل میشود. از این روی، اصل وجود وسیله و واسطه در تقرب به خدا اثبات می شود و این عمل با توحید مغایرت ندارد.
لذا، جاهلان و سطحی اندیشان را نشاید، که با خشک اندیشی، از حقایق چشم بربندند و پیروان راستین دین خدا را به خاطر عقاید درستشان به کفر و شرک متّهم سازند و نسبتهای ناروا به آن ها روا دارند.
.
دریغ است، که در اینجا به سخنی بسیار راه گشا و امید بخش، از امام و پیشوای رئوف حضرت علی بن موسی الرضا (ع) اشاره ای نداشته باشم. آن امام و پیشوای فرزانه، با استناد به آیه قرآن در زمینۀ توسّل و یاری جستن از ائمّه (ع) فرمودند:
إِذَا نَزَلَتْ بِكُمْ شِدَّةٌ فَاسْتَعِينُوا بِنَا عَلَى اللَّهِ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ وَ لِلَّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنى فَادْعُوهُ بِها قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع نَحْنُ وَ اللَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى الَّذِي لَا يُقْبَلُ مِنْ أَحَدٍ إِلَّا بِمَعْرِفَتِنَا قَالَ فَادْعُوهُ بِها.[۳]
«آنگاه که به شما گرفتاری و سختی فرود آمد، به وسیلۀ ما از خدا یاری بخواهید. زیرا، گفتۀ خداوند این است که: برای خدا اسم های نیکو است، پس خدا را به آن ها بخوانید. که امام صادق (ع) هم فرموده اند: به خدا سوگند! ما امامان، اسمهای حُسنای خدائیم، که خداوند از احدی قبول نمیکند مگر از طریق معرفت ما. پس، خدا را به ما بخوانید».
پس ای اهل خرد!
بیایید تا همگان، به حجت خدا امام زمانمان عج پناه بریم و دعا کنیم تا خدا با ظهورش، به همهی دردها پایان دهد.
اللهمّ عجل لولیک الفرج
۱۳۹۹/۱/۳ دکتر ابراهیم حنیف نیا
………………………………………..
[۱] – رسول اکرم (ص) فرمود:برای امتم از فقر نمی ترسم، بلکه برای آن ها از کج اندیشی بیمناکم.
( عوالياللألي – جلد۴ – ص۳۹ )
[۲] . دیوان اشعار نویسنده
[۳] . تفسیر عیاشی، ج۲، ص۴۲ و مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل / ج۵ / ۲۳۰.
سلام علیکم
این توضیحات بسیار قدیمی است. مخالفین توسل به اهل بیت، این آیات را خوانده و بهتر از هر کسی به آن ایمان دارند. اشکال آن ها به توسل به اموات است که شواهدی نیز در قران دارد.
سلام علیکم
با تشکر از شما، بله بحث توسل حیّ و میّت ندارد، هدف این مطلب، در حد یک تذکّر بود و گرنه تفصیل آن در منابع دینی فراوان است.
سپاسگزارم